گل پونه (Mentha pulegium)
۱۴۰۴/۵/۲۶پونه گیاهی معطر و دارویی از خانواده نعنائیان (Lamiaceae) است. در فارسی بیشتر با نام پونه یا پونه کوهی شناخته می‌شود. این گیاه چندساله و علفی است که گل‌های ریز و خوشه‌ای بنفش یا صورتی دارد و بویی شبیه نعناع تولید می‌کند.
زمان کاشت بذر
بهترین زمان کاشت بذر پونه: اوایل بهار (فروردین – اردیبهشت) یا اوایل پاییز (مهر – آبان).
بذرها ریز هستند و باید سطحی روی خاک مرطوب پاشیده شوند.
جوانه‌زنی معمولاً طی ۱۰ تا ۱۵ روز انجام می‌شود.
روش‌های تکثیر
بذر: ساده‌ترین روش در زمین یا گلدان.
قلمه‌گیری ساقه: قلمه‌های سبز در بهار یا تابستان در خاک مرطوب کاشته می‌شوند.
تقسیم ریشه (بوته): در بهار یا پاییز، بوته‌های چندساله تقسیم و مجدد کشت می‌شوند.
روش‌های آبیاری
پونه به رطوبت بالا علاقه‌مند است.
در فصل رشد، خاک باید همیشه مرطوب باشد ولی غرقابی نشود.
آبیاری منظم (۲–۳ بار در هفته در تابستان) توصیه می‌شود.
در زمستان، آبیاری کمتر نیاز است.
شرایط رشد و پراکنش
پونه در آب‌وهوای معتدل و مرطوب بهترین رشد را دارد.
به نور نیم‌سایه تا آفتاب ملایم نیازمند است.
خاک مناسب: خاک حاصلخیز، کمی مرطوب و با زهکشی خوب.
در ایران به‌طور خودرو در کنار رودخانه‌ها، باغ‌ها و مناطق شمالی و کوهپایه‌ای دیده می‌شود.
خواص گل و برگ پونه
برگ و گل پونه خاصیت:
ضدنفخ و کمک به هضم غذا
ضدسرفه و خلط‌آور
ضدباکتری و ضدالتهاب
کمک به کاهش استرس و آرامش‌بخش
دمنوش پونه برای سردرد، سرماخوردگی و مشکلات گوارشی مفید است.
⚠️ نکته: مصرف زیاد پونه (به‌خصوص اسانس آن) می‌تواند مسمومیت‌زا باشد.
نماد و سمبل گل پونه
در فرهنگ‌ها، پونه نماد:
طبیعت‌دوستی و سادگی
عطوفت و آرامش (به دلیل عطر ملایم و خواص آرام‌بخش)
در طب سنتی و فولکلور، نماد شفا و سلامتی.